Koyu Mod:
Yazar :
D.Tezel, L.Keskin, Ü.Turan
Özet :
Eşleştirme (twinning mekanizması) 1998 yılında AB komisyonu tarafından geliştirilmiştir ve bir aday ülkenin AB müktesebatına
uygun şartları oluşturmasında ve bunlara uymasında yardımcı olan bir araçtır. Doğa koruma konusundaki eşleştirme projesi
habitat ve kuş direktiflerinin uygulanması ile CITES konularını içermektedir.
Türkiye İçin Çevre Alanında Kapasite Geliştirme Projesinin 3. alt bileşeni olan Doğa Koruma konusundaki Twinning projesinin
ana hedefi; Avrupa Birliği Doğa Koruma Direktiflerinin (Habitat ve Kuş Direktifleri) uygulanması için gerekli kurumsal
kapasitenin geliştirilmesidir. Bu kapsamda, Federal Almanya Doğa Koruma Ajansı (BfN) ile Çevre ve Orman Bakanlığı arasında
imzalanan sözleşme ile Twinning Projesi uygulamaya konmuştur. Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi pilot bölge seçilmiştir. Bu
çalışma Türk uzmanlar tarafından gerçekleştirilen ilk biyotop haritalamasıdır.
Dünya ölçeğinde bitki ve hayvan türlerinin çeşitliliğinin önemi herkes tarafından anlaşılmıştır. Çoğu gelişmiş ülke tür tespitlerini
coğrafi bilgi teknolojilerinden yararlanarak tamamlamış ve türlere ait ilişkisel veri tabanlarını oluşturmuştur. Bu verileri
kullanarak nesli tehlike altında olan türler ve önemli türler için mutlak koruma alanları, tampon bölgeler oluşturmuşlardır.
Ülkemiz bitki varlığı ile en zengin ülkelerden biridir. Ancak bitki çeşitliliğimizin tespiti ülkemizde hala tamamlanamamıştır.
Ülkemizde mevcut türler hala yaklaşık olarak ifade edilmektedir. Ayrıca elde edilen bilgiler belli bir sistematik ile
oluşturulmadığından disiplinler arası yeterince paylaşılamamaktadır.
Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı bünyesinde yapılan bu çalışma ile ülkemizdeki bitki türü zenginliğinin coğrafi bilgi
teknolojilerinden yararlanarak tespit edilmesi hedeflenmiştir. Çalışma ölçeği 1 / 25000 ölçektir. Arazi çalışmaları ile bölge
kapsamında bitkilere ait tüm veriler toplanmış ve Avrupa Birliği Doğa Koruma Direktifi’nin öngördüğü “EUNIS (European
Union Nature Information System)” sınıflandırmasına göre EUNIS kodu belirlenmiştir. Yaklaşık 112 km2 olan çalışma alanında
792 ayrı biyotop alanı için 792 adet veri formu doldurulmuştur. Bitkilere ait ilişkisel veri tabanı oluşturulmuştur. EUNIS listesine
göre, 83 farklı biyotop belirlenmiştir. CBS yazılımı içerisinde biyotop haritalaması için 113 farklı semboloji kullanılmış ve
kurumsal bazda standartlaştırılmıştır.
CBS içerisinde gerekli analiz ve değerlendirmelerle en önemli alanlar ortaya konmuş, Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi’nde
mutlak koruma alanları (corezone) ve tampon bölgeler belirlenmiştir. Böylece nesli tehlike altında olan türler ve önemli türlerin
bulunduğu alanlar gelecek nesillere aktarılmak üzere korunmuştur. Biyotop haritalamasına dayalı olarak elde edilen bu Koruma
Sentez Haritası, “Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Revizyonu” çalışmalarında Özel Çevre
Koruma Kurumu tarafından birebir kullanılmaktadır
Anahtar Kelimeler :
Habitat, Biyotop Haritalama, CBS, Corezone, EUNIS, Yönetim Planı.
Kaynak :