Yazar :
İ. Ö. Bildirici, H. Z. Selvi
Özet : Genelleştirme, kavram olarak ayrıntı açısından zengin olan gerçek dünya tanımlamasının azaltılmasını gerektirir. Bu azalma objelerin özniteliklerini etkilediği gibi geometrik özelliklerini de etkiler. Her obje için değişik çözünürlük düzeylerinde alansal, noktasal ve çizgisel olmak üzere farklı geometrik modellemeler öngörülmektedir. Model genelleştirmesi esnasında ölçek, ihtiyaçlar vb. nedenlerle bu geometrik özelliklerde dönüşümler gerekli olmaktadır. Bu bildiri çerçevesinde bu dönüşümlerden yaygın kullanım alanına sahip olan alan – çizgi dönüşümü üzerinde durulacaktır. Özellikle yol, akarsu vb. objelerin sınır çizgileriyle gösterilmesi en çok 1/5000 ölçeğine kadar mümkündür. Daha küçük ölçeklerde bu gibi objelerin tek çizgiyle gösterilmesi gerekir. Ayrıca coğrafi bilgi sistemi (CBS) açısından da çok önemli olan mekansal analiz ve sorgulama işlemlerinin yapılabilmesi de alan – çizgi dönüşümünü gerekli kılar. Her alan – çizgi dönüşümü istenilen amaca uygun değildir. Bu dönüşüm sonucu oluşan eksen, alan objeyi temsil eder nitelikte olmalı fakat gereksiz kolları içermemelidir. Bu şartları sağlayan eksenlerin ayrıca ağ topolojisini koruması gerekmektedir. Çünkü topolojiyi korumayan eksen topluluğu CBS analizlerinde kullanılamaz. Alan objeler birbirlerinden çok farklı geometrik özelliklere sahip olduklarından, yukarıdaki şartları sağlayan ideal eksenler oluşturan ve her alan obje için geçerli olan bir model henüz üretilememiştir. Bundan dolayı günümüzde çeşitli alan obje tipleri ve ihtiyaçlara uygun farklı yöntemler geliştirilmiştir. Bu yöntemler genellikle önceliklerini farklı kabul etmişlerdir. Bazı yöntemler uygulama zamanının kısalığını, bazıları hassasiyeti, bazıları da bilgisayar belleğinde kaplanılan yerin az olmasını ön plana almıştır. Yöntemin karmaşıklığı ve ihtiyaçların çeşitliliği bir çok yöntemin geliştirilmesine neden olmuştur. Bu bildiri çerçevesinde alan – çizgi dönüşüm yöntemlerinden üçgenleme, su çizgileri, inceltme ve çatı yöntemleri anlatılacak ve bu yöntemlerin birbirleriyle karşılaştırması yapılıp yöntemlerin hangi yönleriyle diğerlerine üstünlük sağladığı ve hangi durumlarda kullanılabilecekleri üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler :
Model genelleştirmesi, geometrik dönüşüm, topoloji, coğrafi bilgi sistemi
Kaynak :