Koyu Mod:
Yazar :
S. Erol, T. Ayan
Özet : Bu çalışmada, deformasyonların belirlenmesinde, GPS faz ölçüleri (DGPS) ile nivelman ölçülerinin kombinasyonun düşey konumlama doğruluğuna olan katkısı araştırılmaktadır. Bu amaçla düşey konum bileşenlerin kombinasyonu ele alınacaktır ve analiz edilecektir. Düşey deformasyonların belirlenmesi üç farklı veri grubu kullanılarak tekrarlanmıştır. Bu veri grupları; DGPS çözümlerinden elde edilen yükseklik farkları, Presizyonlu Nivelmandan elde edilen yükseklik farkları ve her iki ölçme tekniğinden elde edilen yükseklik farklarının kombinasyonudur. Her iki ölçme grubundan elde edilen yükseklik farklarının kombinasyonu kullanılarak deformasyon analizi yapmak için öncelikle her gruptan gelen ölçülerin stokastik bilgilerinin birbirlerine oranlarının belirlenmesi gerekmektedir. Çünkü her iki ölçme grubunun stokastik bilgilerinin birbirlerine göre olan oranları, bilinmeyenlerin daha yüksek doğruluklarla belirlenmesine yardımcı olur. En küçük kareler dengelemesinde uygun olmayan apriori varyans bileşenlerinin kullanılması sonucu bulunan bilinmeyenler gerçekten uzak sistematik farklar içeren sonuçlar ortaya çıkarabilir. Bahsedilen iki ölçme grubundan elde edilen ölçülerin birlikte dengelenmesinde öncül varyansların doğru olarak elde edilmesi, varyans bileşeninin belirlenmesi problemi olarak tarif edilir. Bu çalışmada her iki ölçme grubundan elde edilen yükseklik farklarının kombinasyonunda öncül varyansların belirlenmesi Helmert ve MINQUE (Minimum Norm Quadratic Unbiased Estimation) yöntemleriyle yapılmıştır. Eğer ölçmelerin normal dağılımda olduğu varsayılırsa bu iki yöntemden elde edilen sonuçların bir birine yakın olması beklenir. Ayrıca bu çalışmada her iki ölçme tekniğinden elde edilen yükseklik farklarının kombinasyonu sırasında kullanılan presizyonlu nivelman ölçmelerinin sayısının bilinmeyenlere ve öncül varyans bileşenlerinin tahminine olan etkisi de incelenmiştir. GPS çözümlerinden elde edilen yükseklik bileşeninin doğruluğu diğer iki konum bileşenine göre GPS sisteminin geometrisi ve atmosferik hatalara bağlı olarak- daha kötüdür. Bu nedenle deformasyon belirleme çalışmalarında GPS tekniğinin başka bir yükseklik belirleme tekniği ile beraber kullanılmasında yarar vardır. Presizyonlu nivelman tekniği yardımıyla GPS tekniğinden elde edilen yükseklikler kontrol edilebileceği gibi varolan anten yüksekliği problemleri de fark edilebilir. Çalışmada kullanılan veri gurubuna ilişkin detaylı bilgiye, kullanılan analiz teknikleri, sonuçlar ile birlikte bildiri de detaylı olarak yer verilmektedir. Ayrıca konu ile ilgili henüz gerçekleştirilmemiş ancak yapılması planlana çalışmalardan da öneriler bölümünde söz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler :
GPS, Presizyonlu Nivelman, Deformasyon Analizi, Varyans Bileşeninin Tahmini, MINQUE.
Kaynak :