Koyu Mod:
Yazar :
M. Acar, B.Turgut
Özet : Ölçülerin üzerinde yapıldığı yüzey olan fiziksel yeryüzünün çok karmaşık bir şekil olması nedeniyle yeryuvarının biçimi olarak, ölçülerin değerlendirilebilmesi ve hesapların yapılabilmesi için daha basit yüzeyler kullanılır. Bunlar geometrik olarak tanımı yapılan elipsoit ve fiziksel olarak tanımı yapılan ve ağırlık potansiyelinin nivo yüzeylerinden biri olan geoit yüzeyidir. Harita yapım amaçları yanında üst düzeyde pratik yaşamı da ilgilendiren, sorunlarla karşılaşıldığında geoit şeklinin bilinmesi gerekir. Geoidin referans yüzeyine göre konumu, ya “geoit yüksekliği” denilen, iki yüzey arasındaki yükseklik farkı ile veya “Çekül sapması” ile belirlenir Genel olarak nivo yüzeyi normali ile referans yüzeyi normali arasındaki doğrultu farklarına çekül sapması denir. Çekül sapması astronomik jeodezik ölçülerden, gravimetrik ölçülerden ya da yapay uydu ölçülerinden hesaplanır. Buna göre çekül sapması dayandığı ölçünün türüyle adlandırılır, astro-jeodezik çekül sapması, gravimetrik çekül sapması gibi. Çalışma, Selçuk Üniversitesi Alaaddin Keykubat Kampüs yerleşim bölgesinde Kampüs GPS Test Ağında toplam 6 noktada yapılmıştır. Test ağında seçilen noktalarda astronomik gözlem yapılarak noktaların astronmik olarak enlem, boylam değerleri bulunmuştur. Seçilen noktalarda ayrıca GPS ölçüleri yapılarak noktaların ED50 datumundaki coğrafi koordinatları daa elde edilmiş ve noktalardaki çekül sapması miktarları hesaplanmıştır.
Anahtar Kelimeler :
Çekül Sapması, astro-jeodezik çekül sapması, çekül doğrultusu
Kaynak :